Олон хүүхдүүдэд ялангуяа шилжилтийн насны үедээ “Би хүмүүст ямар харагдаж байгаа бол?”, “Миний бие хэвийн болов уу” гэх зэргээр өөрийгөө бусадтай харьцуулан бодож эхэлдэг. Судалгаагаанаас харахад 10 настай охидын 81 хувь нь таргалах вий гэсэн айдастай, 1-3 р ангийн охидын 42 хувь нь одоо байгаагаасаа илүү туранхай болохыг хүсдэг гэжээ.
Анорексиа нь 11-13 насанд эхэлж охидод илүүтэй тохиолддог байна. Ийм эмгэгтэй хүүхдүүд жин нэмэгдэх вий гэсэн их хэмжээний айдаст автан, өөрийн биеийн жин болон биеийн хэлбэрийг байгаагаас нь хэтрүүлэн үнэлсэнээр асуудал эхэлдэг байна.

АНУ-д 100 хүүхэд тутмын 1-2 нь анорексиагаар өвчилж байна. Хүүхдүүд эмгэгийн эхэн үедээ энэ байдлаа эцэг эхээсээ сайн нууж чаддаг бөгөөд эцэх эхчүүд энэ талаар хангалттай мэдлэггүй байдаг учир тэр болгон эмчид хандахгүй явсаар өвчин хүндэрсэн хойно нь мэдэх тохиолдол цөөнгүй байдаг. Энэ нь жин хасахаар хоол сойх, дасгал сургууль хийх, спортоор хичээллэхээс тэс өөр ойлголт юм. Эмчлэхэд төвөгтэй, заавал мэргэжлийн сэтгэцийн эмч, хоолзүйч, сэтгэл засалч нарын тусламжтайгаар удаан хугацааны эмчилгээний дүнд эдгэрэлд хүрдэг зэргийг анхаарах хэрэгтэй.

Анорекси 3 үе шатаар явагдана.

• Эхлэл буюу далд үе /дисморфофоби/
• Хоолноос татгалзах буюу бөөлжих үе
• Тураалын үе

• Эхлэл үе: Өсвөр насны охид хөвгүүдийн нийгэм сэтгэлзүйн үндсэн шинж юм. Хувь хүн тус бүр өөрийн ямар нэг шинж чанараа ямар нэг юмтай ижилсүүлэн өөрийгөө “өөтэй, гажигтай, согогтой” гэсэн алдаатай бодол мэдрэмж, итгэл үнэмшил бий болно. Үүнээсээ ичиж зовон өөрийг нь анзаарч шоолох вий, бусдын элэг доог болох вий, биеийн хэлбэрээ алдах вий, хүмүүс намайг тоохоо болих вий хэмээн айна, түгшинэ, сэтгэлээр унаж байнгын айдастай явна. Бусад хүүхдүүд өөрийг нь шоолж байна хэмээн сэжиглэнэ. Олон хүмүүсийн дунд байхдаа хар аяндаа өөрөөсөө ичиж зовно. Хөндлөнгийн хүмүүстэй харьцахад өөрийн эрхгүй сэтгэл нь түгшиж хүмүүстэй харьцахаас айна. Ичиж зовохын эрхээр сургууль, ажлаасаа гарна. Мэс засал хийлгэхээр тууштай хөөцөлдөнө.
• Хоолноос татгалзах буюу бөөлжих үе: Биеийн жингээ хасах зорилгоор идсэн зүйлээ бөөлжиж гаргах, хоолны хатуу дэглэм барих, клизм тавих, хоолны дур бууруулах, шээлгэх, туулгах эм, бэлдмэлүүд ихээр хэрэглэх, хүнд дасгалуудыг олон цагаар хийх зэрэг өөртөө зовиуртай үйлдлүүдийг хийнэ. Биеийн жингээ 20-50% алдахын зэрэгцээ бодисын солилцооны өөрчлөлтүүд гарна. Охид эмэгтэйчүүдэд сарын тэмдэг багасах, алга болох шинж илэрнэ.
• Тураалын үе: Биеийн жингээ 50 ба түүнээс дээш хувийг алдана. Хоол идэх дур үгүй болж бодисын солилцооны алдагдал ихээр явагдсанаас шалтгаалан амиа ч алдаж болно.

Одоог хүртэл шалтгаан тодорхойгүй боловч сэтгэлзүйн, удамшлын, нийгмийн, гэр бүлийн таарамжгүй байдал зэрэг олон хүчин зүйл нөлөөлдөг гэж үздэг. Судлаачид жинг тогтмол барих, жин хасах шаардлагатай спортын төрлүүд (гимнастик, баллет, уран гулгалт) нь анорексиа үүсэх эрсдэлийг нэмэгдүүлдэг байж болох юм гэжээ.

Мөн сүүлийн жилүүдэд анорексиа ихээр нэмэгдэж байгаа шалтгаан нь алдартай кино жүжигчид, дуучдыг хэт шүтэн биширч тэдэнтэй адилхан болох зорилгоор хоолны дэглэмийг идэвхтэй барьж, эрэгтэй хүүхдүүд булчингийн масс нэмэх зорилгоор эрчимтэй дасгал хөдөлгөөн хийх нь анорексиад хүргэх томоохон шалтгаан болж байна гэж тодорхойлжээ.
Эцэг эхчүүд доорхи шинжүүд хүүхдэд тань илэрч байгаа эсэхийг үргэлж анхаарч байх хэрэгтэй.

• Хүүхэд урьд байснаасаа илүү их хэмжээгээр цонхийж турж, эцэх
• Байнга жингээ үзэх, хянах
• Хоолны орц найрлага, илчлэг хэмжээг байнга тооцоолох
• Зөвхөн нэг төрлийн хоол хүнс хэрэглэх, мах, гурил зэргээс татгалзах
• Фитнессээр байнга, идэвхтэй, хэт ачаалалтай хичээллэх
• Өөрийгөө байнга илүүдэл жинтэй байна гэж ярих, гомдоллох
• Нийгмийн үйл ажиллагаанаас татгалзах
• Сэтгэлээр унах
• Их ядарч сульдах
• Хүүхдийн үс ихээр унах, хумс хугарч, эмтрэх
• Охидод сарын тэмдгийн алдагдал
• Бүх биеэр зөөлөн шар үс ургах
• Артерийн даралт, зүрхний цохилт, амьсгалын тоо буурах
• Үенүүд хавдах
• Байнга даарч байна гэх байдлууд танд анзаарагдвал та мэргэжлийн сэтгэцийн эмчид хандан зөвлөгөө аваарай.